ما در این مقاله به بررسی مفهوم گودی کمر، علل بوجود آمدن آن و حرکات اصلاحی گودی کمر می پردازیم. البته همه ما به صورت طبیعی انحناهایی در ستون فقراتمان وجود دارد. وقتی از گودی کمر صحبت می کنیم منطورمان انحنای غیر طبیعی و بیش از حد ستون فقرات است.

امروزه با گسترش مدرنیته و تغییر سبک کار و زندگی رفتارهای غلط بسیاری در نشستن و کار کردن روزمره ما شایع شده است. این مجموعه رفتارهای غلط همچون کم تحرکی به شیوع بیش از پیش گودی کمر دامن زده است. تشخیص این امر بدون ارزیابی متخصص بسیار مشکل است. تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم.

گودی کمر یا لوردوز چیست؟

ستون فقرات انسان از ۳۳ مهره تشکیل شده است که وطیفه آن علاوه بر حفاظت از نخاع، تسهیل در تحرک هنگام خم شدن به عقب و جلو، چرخیدن به چپ و راست است. بصورت طبیعی ستون فقرات انسان یک انحنای طبیعی دارد که حفظ آن به جذب نیرو ها کمک و ما را از درد های ناشی از آسیب به ستون فقرات مصون می دارد.

شاید برایتان جالب باشد که افرادی هم هستند که بصورت مادرزادی این انحنای ستون فقرات را ندارند و به بیماری یا سندرم پشت صاف مبتلا هستند.

بر خلاف باور عموم افراد، گودی کمر یا لوردوز (lordosis) انحنای طبیعی ستون فقرات است و گودی بیش از حد یا هایپر لوردوز کمر (Hyper lordosis) بیماری است که در آن میزان انحنای ستون فقرات بیشتر شده است. میزان تقعر انحنای ستون فقرات ما به عواملی همچون ارث، سن، سبک زندگی و فاکتورهای ژنتیکی بستگی دارد. بصورت کلی ستون فقرات طبیعی انسان حالتی s شکل دارد که با بروز گودی کمر این انحنا تغییر کرده و باسن برجسته تر بنظر می رسد. علل محتلفی در بروز این بیماری موثر است که در بخش های بعدی به آن خواهیم پرداخت.

گودی کمر

علل ایجاد گودی کمر

ابتلا به گودی کمر می تواند هم بصورت مادرزادی و هم در گذر زمان اتفاق بیافتد. در طول گذر زمان سبک زندگی در بروز و یا تشدید گودی کمر بسیار مهم است. در زیر به تعدادی از عوامل بروز این بیماری اشاره شده است.

  • اضافه وزن شدید
  • بارداری و زایمان های مکرر
  • پوکی استخوان
  • اختلالات ژنتیکی در سن رشد و بلوغ
  • داشتن عضلات ضعیف شکمی
  • در رفتگی دو طرفه لگن
  • سبک زندگی نادرست و انتخاب حالت نشستن نادرست برای زمان طولانی
  • استفاده طولانی مدت از کفش پاشنه بلند
  • بلند کردن اجسام سنگین به روش غلط
عوارض گودی کمر

عوارض شایع گودی کمر

در بسیاری از اوقات افراد مبتلابه گودی کمر با اینکه دچار تغییرات ظاهری هستند علائم بالینی واضحی ندارند. اما در حالت شدیدتر این بیماری، فرد ممکن است مشکلاتی از این قبیل داشته باشد:

  • عدم توانایی دراز کشیدن روی سطح زمین
  • جلو زدگی شکم
  • احساس درد در ایستادن طولانی
  • کوتاهی قد
  • دردهای سیاتیکی
  • داشتن حس سوزن سوزن شدن در کمر، پاها و گردن
  • درد شدید در قسمت تحتانی کمر

 حرکات اصلاحی جهت رفع گودی کمر

بطور کلی حرکات اصلاحی که برای بهبود گودی کمر توسط متخصصین تجویز می شود دو دسته هستند: حرکاتی که برای رفع کشیدگی عضلاتی که گرفته هستند و سفت شدند و دسته دوم حرکاتی که برای عضلات ضعیف که دچار کشیدگی شده اند. انجام این حرکات اصلاحی بدون تجویز و آموزش متخصصین این حوزه می تواند منجر به آسیب های جبران پذیری شود. در زیر به تعدادی از حرکات اصلاحی رایج برای گودی کمر اشاره شده است:

  1. کشش عضلات خم کننده ران
  2. کشش عضلات بخش پایین کمر (فیله کمر و همسترینگ)
  3. تحرک بخشی کمر
  4. تقویت عضلات ناحیه مرکز تنه
  5. کمانی کردن کمر
  6. اصلاح ریتم تنفس (تنفس دیافراگماتیک)
  7. اسکات با صندلی

فیلم حرکات اصلاحی برای گودی کمر

در زیر ویدیویی از حرکات اصلاحی گودی کمر که توسط گروه موداون تهیه شده است را ملاحظه می کنید. در این ویدیو انجام صحیح حرکت کشش عضله همسترینگ نمایش داده شده است.

حرکات اصلاحی گودی کمر با تصویر

از آنجایی که انجام صحیح حرکات اصلاحی بسیار حائز اهمیت است ما در ادامه به توضیح چند نمونه از موارد گفته شده این حرکات با عکس می پردازیم. برای اثربخشی حرکات اصلاحی به زمان و تمرین مداوم زیر نظر متخصص احتیاج است. برای تاثیر بیشتر توصیه می کنیم که در کنار حرکات اصلاحی گودی کمر سبک زندگی خود را تغییر دهید. در هنگام کار و راه رفتن به نوع نشستنتان توجه کنید. با افزایش پشت میز نشینی و ارتباط مستقیم آن در تشدید مشکل گودی کمر، علاوه بر توجه به نحوه نشستن باید به افزایش وزن هم حواسمان باشد.

پلانک تعدیل شده

هدف از انجام این حرکت استفاده عمیق تر از عضلات مرکز تنه است. با قرار دادن آرنج روی زمین، باسن و کمر را از زمین جدا کنید.

با کمک آینه راستای سر تا زانو را چک کنید و حین انجام حرکت ناف را داخل بکشید و سعی کنید تنفس طبیعی داشته باشید.

پیشنهاد می شود این حرکت روزی ۲ نوبت ۳۰ ثانیه ای انجام شود.

کشش عضلات خم کننده ران

در این حرکت هدف کشش عضلات خم کننده ران است.

برای انجام این حرکت در حالیکه پاهایتان را در وضعیت زانو زده قرار داده اید، ناف را به داخل بکشید و به آرامی تنه را تا ایجاد حس کشش ۷۰ الی ۸۰ درصد در جلوی ران، بسمت جلو متمایل کنید. عضلات شکمتان را منقبض کرده و راستای تنه را حفظ کنید. سپس دست موافق پای زانو زده را بالا بکشید و تنه را به آرامی به خارج بچرخانید.

دقت کنید که در صورت وجود درد حرکت را متوقف کنید. پیشنهاد می کنیم این حرکت را ۲ نوبت ۳۰ ثانیه ای برای هر سمت انجام دهید.

حرکت اصلاحی گودی کمر در آب

برای انجام اصولی حرکات اصلاحی در آب اول از همه رعایت نکاتی مثل، گرم کردن اولیه، قطع انجام حرکات اصلاحی در هنگام درد، انجام حرکات تمرینی با حضور و مشورت با متخصص ضروری است.

بصورت معمول دوره های آب درمانی ۲۵ دقیقه ای هستند. بهتر است که همواره در عمقی از آب باشید که تا ناف یا کمی بالاتر، زیر آب قرار داشته باشند.

برای گرم کردن اولیه می توانید در عمقی که گفته شد راه بروید. این فرآیند بهتر است که ۵ تا ۱۰ دقیقه طول بکشد. برای تکمیل این فرآیند می توانید هنگام راه رفتن در آب زانوهایتان را تا نزدیکی ناف بالا بیاورید. البته دقت کنید که در صورت تشدید یا ایجاد درد از ادامه حرکت خودداری کنید.

هر کدام از حرکات اصلاحی گودی کمر در آب متناسب با شرایط هر فرد توصیه می شود.

به صورت کلی  از حرکات اصلاحی در آب می توان به تمرین زانو تا سینه، راه رفتن در استخر، تمرین کشش پا روی دیواره، تمرین عضله شکمی و کشش عضلات راست کننده ستون فقرات اشاره کرد.

انجام حرکات اصلاحی گودی کمر در آب می تواند مکمل خوبی برای سایر حرکات اصلاحی باشد.

حرکات اصلاحی گودی کمر در کودکان

اگر کودک شما هم دچار گودی کمر است، نگران نباشید در ادامه این قسمت اطلاعات مفیدی در اختیارتان قرار خواهیم داد. کودکان به دلیل اینکه در سن رشد هستند درمانشان مسیر هموارتری خواهد داشت. دلایل ابتلای گودی کمر در کودکان را می توان به چند دسته ذیل تقسیم کرد:

  • ایرادات ژنتیکی
  • فیزیک اندامی نامناسب
  • مشکلات سیستم عصبی (دیستروفی یا آتروفی عضلانی)
  • عمل جراحی ستون فقرات
  • بیماری های لگن یا مفصل ران
  • وراثت
  • الگوی رفتاری نامناسب هنگام نشتن، راه رفتن و سایر امور روزمره
  • چاقی و اضافه وزن

علائم گودی کمر در کودکان

بارزترین علامت گودی کمر در کودکان برآمده شدن غیر طیعی باسن در کودکان است. گودی کمر در کودکان معمولا با شکایت کمر درد و درد در ناحیه ستون فقرات همراه است. پیشنهاد می شود اگر برآمدگی غیر طبیعی باسن در کودکتان را دیدید منتظر بروز شکایت درد نبوده و به متخصص مراجعه کنید.

درمان گودی کمر در کودکان به دلیل اینکه در سن رشد هستند سرعت مناسبی دارد. با توجه به میزان گودی کمر در کودک متخصصین راه های پوشیدن بریس، انجام فیزیوتراپی، کار درمانی و در موارد حاد عمل جراحی را پیشنهاد می کنند. در کنار تمام این راه های درمان، انجام حرکات اصلاحی از اوجب واجبات است. در حرکات اصلاحی رفع گودی کمر هدف تقویت عضلات ضعیف و کمک به عضلاتی است که دچار کشیدگی شده اند. در کودکان به دلیل اینکه در سن رشد هستند حرکات اصلاحی به تغییر الگوی وضعیت بدنی کودکان در هنگام نشستن، ایستادن و سایر فعالیت های روزمره کمک شایان توجهی می کند.

حرکات اصلاحی گودی کمر در کودکان ممکن است همانند حرکات اصلاحی بزرگسالان باشد با این تفاوت که سعی می شود در قالب بازی های اصلاحی مشارکت کودک در انجام تمرینات افزایش یابد.

حرکات اصلاحی گودی کمر و افزایش قد

درمان گودی کمر باعث افزایش قد در بسیاری از بیماران می شود. برای این منظور بیمار باید روند درمان را تحت نظر یک متخصص حرکات اصلاحی بگذراند و ورزش ها و حرکات اصلاحی مناسب و توصیه شده توسط متخصص را برای تعدیل گودی کمر در باشگاه یا منزل انجام دهد.

تغییر در انحنای کمر که باعث گودی کمر می شود باعث کوتاه شدن کاذب قد می شود. در افراد مبتلا به گودی کمر شدید، این عارضه سبب کوتاهی قدشان بین ۱۲ تا ۱۳.۵ سانتی متر می شود.این میزان اختلاف قد بصورت میانگین محاسبه شده است. با درمان گودی کمر بیرون زدگی شکم، کایفوز سینه ای و وضعیت سر به جلو برطرف شده و فرد قد بلندتر بنظر می آید.